به گزارش شمال نیوز به نقل از روابط عمومی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران ،نشست علمی پژوهش در ایران، راهکارها و چالش‌ها با حضور اعضای هیأت علمی گروه آموزشی علوم اجتماعی گرایش پژوهشگری در آمفی تئاتر دانشکده علوم انسانی و اجتماعی برگزار شد.
در ابتدای این نشست دکتر حیدر جانعلیزاده مدیر گروه علوم اجتماعی دانشکده به سه نکته در خصوص وضعیت پژوهش اشاره کرد و افزود: وضعیت پژوهش در ایران قطعا نقاط قوتی هم دارد که انصاف علمی توجه به آنها را طلب می کند و بیان دقیق این موارد در هر سه حوزه قوت‌ها، چالش‌ها و راه حلها نیاز به تحقیقات اساسی دارد و مطالب ارائه شده توسط اینجانب پیرامون موضوعات این نشست، مبتنی بر برخی مطالعات و تحقیقات و تجربیاتی است که در دوره ی تحصیل، تدریس و تحقیق بدست آمده است.
وی صحبت‌های خود را با پرسش‌هایی در این خصوص ادامه داد و اذعان کرد: در این مقوله چند پرسش اساسی وجود دارد که می‌توان به سوالاتی نظیر؛ پژوهش در ایران دارای چه نقاط قوتی است؟ پژوهش های علمی در ایران با چه چالش هایی مواجه است؟ و چرا؟ و مهمتر از همه چگونه می‌شود به بهبود وضعیت پژوهش در ایران همت نمود و کمک کرد؟ به عنوان مهم‌ترین پرسش‌های مربوط اشاره کرد.
مدیر گروه علوم اجتماعی با اشاره به نقاط قوت فراوان موجود امر پژوهش در کشور ایران اظهار داشت: در عرصه‌ی زندگی اجتماعی در ایران، موضوعات پژوهشی فراوانی قابل کشف، طرح و  تحقیق است و عرصه ی آموزش عالی و تحقیق، از تعداد قابل ملاحظه ای از محققان دانا و توانمند برخوردار است که علاقه‌مند به تحقیق و خدمت علمی به جامعه می باشند و نخبگان علمی فراوانی در عرصه‌ی آموزش و پژوهش هستند که علاقه‌مند به پژوهش برای پیشرفت جامعه بوده و با جان و دل تلاش می‌نمایند.
وی افزود: با این نمونه‌ها می‌خواهم تأکید نمایم که اگرچه موضوع نشست "پژوهش در ایران: چالش ها و راه حلها" است، اما یادمان نرود که در این عرصه با نقاط قوت فراوانی هم برخورداریم که لازم است به بهره‌گیری و تقویت و حمایت از آنها بپردازیم.
 دکتر جانعلیزاده درخصوص چالش‌ها، چرایی‌ها و راه حلهای مربوط گفت: مهم و مساله این است که چقدر به این قوت‌ها و پتانسیل‌ها (که نمونه‌هایی از آنها در بخش قوت ها  اشاره شد) آشنا و آگاه هستیم و مهمتر از آن اعتقاد و باور به کمک‌گیری از آنها داریم؟ آیا واقعاً می‌خواهیم از آنها استفاده کنیم؟ آیا عرصه و زمینه را آنقدر آماده کرده‌ایم که هرکس که می‌خواهد، بتواند به اندازه توان و عشقش به مملکت خدمت عملی بکند؟ به نظرِ بنده مساله‌ی اصلی در عرصه‌ی پژوهش "ضعف اعتقاد و باور متعهدانه به تحقیق" و "نا صحیح بودن شیوه‌ی عمل" است و در این راستا، به برخی چالش‌ها می‌توان اشاره کرد.
وی به کم توجهی به امور پژوهشی به عنوان معضلی بزرگ اشاره کرد و افزود: چقدر به حیاتی بودن پژوهش اعتقاد و باور وجود دارد؟ آنجا که باور کردیم و به این باور متعهد شدیم، موفق شدیم مثل بخش هسته‌ای، سلول‌های بنیادی. اعتقاد به حیاتی بودن پژوهش در همه‌ی عرصه‌ها و سرمایه‌گذاری در این عرصه عامل اساسی پیشرفت جامعه است. پژوهش اکسیژن زندگی است؛ ما اگر زندگی پویا، بانشاط و درشأن انسان متعالی می‌خواهیم، لازمه‌ی آن جدی گرفتن تحقیقات علمی است.
دکتر جانعلیزاده هرز رفتن و هدر دادن سرمایه‌ی انسانی و علمی و تحقیقاتی را به عنوان چالشی مهم برشمرد و بیان کرد: ما فقط در شیوه‌ی بهره‌گیری از منابع زیرزمینی و روزمینی مشکل نداریم؛ درست از آب‌هایی که از کوها سرازیر می‌شوند بهره نمی‌گیریم، از جنگل‌ها، از دریا و ... درست استفاده نمی‌کنیم، بلکه از منابع انسانی توانمند، هوشمند، عاشقِ علم و خدمت به شیوه‌ی صحیح استفاده نمی‌شود. حتی نه فقط بهره نمی‌گیریم بلکه تخریب هم می‌کنیم.
مدیرگروه علوم اجتماعی به ضعف در بکارگیری مدیریت پژوهشی تخصصی و نخبه محور اشاره کرد و گفت: واقعاً چقدر بخش پژوهشی مراکز علمی و تحقیقاتی توسط متخصصان برتر و نخبگان فرماندهی، مدیریت و اداره می‌شود؟ فهم من این است به نخبگان آنگونه که باید بها داده نمی‌شود، ارزش آنها درست فهمیده نشده و به آنها به اندازه شأن شان اهمیت داده نمی‌شود، از آنها به اندازه‌ی وافی و به شیوه‌ی صحیح قدردانی بعمل نمی‌آید.
وی افزود: نهادینه شدن مدیریت نخبگان علمیِ مخلص، مجاهد، شجاع، دارای سعه‌ی صدر و قوه‌ی جاذبه‌ی بالا، دارای روحیه مشاوره‌گری، مشتاق نقد و نقدپذیری، دارای تواضع و عاشق عزت انسان، ایران و اسلام شاه کلید مساله شناسی در جامعه و حل مشکلات آن است.  نخبگان علمی دیدبانان بصیر عرصه ی مبارزه با جهل و عاملان کلیدی در راه رسیدن به جامعه ی مطلوب هستند.  سرمایه گذاری در این خصوص نیاز حیاتی جامعه ی ماست. ما در فراهم سازی و زمینه سازی اجتماعی و عملی این مهم دچار مشکل هستیم.
 دکتر جانعلیزاده با اشاره به مطلب که خط ممتد پژوهشی در موضوعات تحقیقاتی مهم و مورد نیاز برای جامعه شکل نگرفته است اظهار داشت: روند پژوهشی مستمر و پویایی در موضوعاتی مثل چرایی مهاجرت نخبگان، افزایش یا فرسایش سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی، دین خواهی یا دین گریزی بوجود نیامده است.
وی در ادامه به بیان موضوعاتی همچون عدم وجود شبکه‌ی تحقیقاتِ  بین رشته‌ای ـ تخصصی پرداخت و اضافه کرد: جامعه پذیری علمی در فضای علمی و دانشگاهی به میزان و کیفیت مورد نیاز صورت نگرفته و وجود ندارد. آگاهی و آموزش اصول اخلاقی و چگونگی اِعمال آنها در تحصیلات دانشگاهی و  امور پژوهشی جدی گرفته نمی شود.
مدیر گروه علوم اجتماعی به ارائه مطالبی درخصوص یافته‌های تحقیقاتی خود در خصوص وضعیت نامطلوب پرورش روحیه علمی در کلاس‌های درس و تعاملات دانشگاهی در دوره‌های تحصیلات تکمیلی پرداخت. که این یافته‌ها عبارتند از :
حدود 80 درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی معتقدند که در کلاس احساس عذاب و خستگی می کنند.
بیش از 90 درصد آزمودنی ها این مطالعه معتقدند که شیوه ي تدریس استادان به انباشته سازي معلومات منتهی می شود نه بکارانداختن فکر دانشجو.
حدود 90 درصد این دانشجویان معتقدند که محتواي دروس با نیاز هاي واقعی جامعه انطباق ندارد.
حدود 93 درصد این آزمودنی ها بر این باورند که در موارد زیادي سرقت علمی وکپی برداري از آثار دیگران براي ارائه ي کارنوشت یا مقاله به استاد به عنوان کار علمی در آمده است.
(مدرك گرایی) حدود 90 درصد موافق، (استاد محوري) حدود 75 درصد موافق و (پایین بودن روح تسامح علمی) بیش از 70 درصد موافق از ویژگی‌هاي برجسته‌ي کلاس‌هاي دانشگاهی است.
دکتر جانعلیزاده ضعیف بودن، کم نور بودن یا حتی خاموش بودن چراغ نقد پژوهشی و گفتگوی علمی جوانمردانه را یکی از چالش‌های اساسی خواند و گفت: انجمن‌های علمی می‌توانند این خلا را کم کنند و همین کار امروز عزیزان عرصه‌ای برای پر کردن این نوع خلاهاست.
وی به عدم وجود فرهنگ همکاری پژوهشی و لذت بردن از تعاون در تحقیقات نهادمند و نهادینه اشاره کرد و کمیت گرایی و پرسشنامه زدگی در تحقیقاتِ علوم انسانی را یک نقص بزرگ برشمرد و ادامه داد: به تحقیقات بنیادی و مروری اهمیتی داده نمی‌شود یا خیلی خیلی اندک بها داده می‌شود، در حالیکه این نوع تحقیقات می‌تواند خمیرمایه پژوهش‌های بعدی و کاربردی باشد. اگر این نوع تحقیقات انجام هم بشود، مجلات علمی اهمیتی برای آنها قائل نیستند و مجلات بسیار بسیار کمی هستند که اشتیاق به بررسی و چاپ این تحقیقات از خود نشان می دهند.
مدیر گروه علوم اجتماعی با اشاره به این مطلب که تعهد و ضمانتی برای بکارگیری نتایج تحقیقات انجام شده وجود ندارد گفت: دقیقتر بگوییم سطح تعهد و ضمانت در بکارگیری نتایج تحقیقات علمی خیلی پایین است. مثلا اگر تحقیقات نشان دهند که از علت‌های اصلی مهاجرت نخبگان فراهم نبودن شغل متناسب با تخصص نخبه، عدم تامین مالی و رفاهی درشأن و حمایت‌های کافی باشد واقعا چقدر این یافته جدی گرفته می‌شود؟ البته با تأسیس بنیاد نخبگان این خلأ کمتر شده ولی این کافی نیست.

یادآور می‌شود که این نشست علمی به صورت پنل با حضور آقایان دکتر حیدر جانعلیزاده مدیر گروه علوم اجتماعی و دکتر محمود شارع‌پور، دکتر اسماعیل ریاحی و دکتر محمود فرهادی برگزار شد.

به گزارش شمال نیوز ، این نشست علمی به همت هسته علمی علوم اجتماعی و به مناسبت هفته پژوهش برگزار گردید.